Henryk Zachmost

Wojsko i służby mundurowe

Henryk Zachmost, znany również pod pseudonimami „Zorza” oraz „Pedał”, był wybitną postacią polskiego ruchu oporu podczas II wojny światowej. Urodził się 26 listopada 1924 roku w Pabianicach, a swoje życie zakończył 7 lutego 1989 roku w Piotrkowie Trybunalskim.

Jako żołnierz Armii Andersa oraz Polskich Sił Zbrojnych, Zachmost odegrał znaczącą rolę w walkach o wolność Polski. Pełnił funkcję oficera Armii Krajowej, gdzie jego umiejętności były nieocenione. Był również kapitanem łączności w czasie wojny, co podkreśla jego zaangażowanie w działalność wojskową oraz strategię komunikacyjną.

Jego przeżycia i działalność jako cichociemny świadczą o odwadze oraz determinacji w dążeniu do niepodległości.

Życiorys

W okresie poprzedzającym wybuch drugiej wojny światowej Henryk Zachmost był uczniem gimnazjum. Zaledwie 15-letni młodzieniec we wrześniu 1939 roku został w swoim rodzinnym mieście, nie zostając zmobilizowany. W 1940 roku jego życie uległo dramatycznej zmianie, gdyż razem z rodziną został przymusowo deportowany w głąb ZSRR, gdzie trafił do obozu pracy. Po podpisaniu układu Sikorski-Majski 27 lutego 1942 roku, wstąpił do 20 pułku piechoty, gdzie rozpoczął naukę w szkole podchorążych.

Po pewnym czasie został przeniesiony pod dowództwo brytyjskie w Iranie. We wrześniu 1942 roku, jako jeden z żołnierzy, został przetransportowany do Wielkiej Brytanii. Wkrótce zgłosił się do służby w Polsce. Po zakończonym przeszkoleniu w zakresie radiotelegrafii, złożył przysięgę 10 lipca 1943 roku. Dalszym krokiem była jego wysyłka do Głównej Bazy Przerzutowej w Brindisi, we Włoszech.

W nocy z 8 na 9 kwietnia 1944 roku, Henryk brał udział w zrzucie, który odbył się w ramach operacji „Weller 6”, dowodzonej przez kapitana Antoniego Freyera. Zrzut miał miejsce w pobliżu stacji kolejowej Rozprza, na placówkę „Nil 1”, zlokalizowaną 4 km na wschód od stacji. Po aklimatyzacji w Warszawie, początkowo pełnił funkcję oficer radiooperatora w dyspozycji szefa łączności Komendy Głównej Armii Krajowej. W lipcu został przydzielony na stanowisko dowódcy plutonu łączności w Oddziale V Łączności Sztabu Okręgu Białystok AK. Ponadto, znajdował się na stanowisku zastępcy szefa tego Oddziału.

Podczas akcji „Burza” jego zadaniem było utrzymywanie łączności między Sztabem Okręgu a Komendą Główną Armii Krajowej. Uczestniczył także w wielu akcjach bojowych, w tym w ataku na posterunek żandarmerii w miejscowości Kulesze oraz starciach z jednostkami SS w lipcu i sierpniu 1944 roku. Po wkroczeniu oddziałów radzieckich w rejonie, Henryk został aresztowany przez NKWD 20 sierpnia 1944 roku oraz wywieziony do obozu pracy w głębi ZSRR. Powrócił do Polski we wrześniu 1948 roku.

Od lutego 1949 roku Henryk Zachmost podjął pracę w Ochronie Skarbowej w Kutnie, gdzie pełnił funkcję kontrolera w latach 1949-1951. Następnie, przez wiele lat, był związany z PZU, gdzie zaczynał jako kierownik referatu ubezpieczeń w Kutnie. W kolejnych latach, przeniesiony do Piotrkowa Trybunalskiego, awansował na różne stanowiska, w tym kierownika referatu ubezpieczeń majątkowych, zastępcy kierownika inspektoratu, oraz pełnił rolę naczelnika Wydziału Nadzoru Ubezpieczeń Majątkowych w oddziale wojewódzkim.

W 1957 roku Henryk zdał maturę w Państwowym Liceum Ogólnokształcącym dla Pracujących w Piotrkowie Trybunalskim, a pięć lat później ukończył Roczne Studium Zaoczne Ekonomiki Przemysłu, które zorganizowano przy Dyrekcji Szkolenia Ekonomicznego w Katowicach.

Od 1949 roku był członkiem Związku Zawodowego Pracowników Państwowych i Społecznych. W 1959 roku dołączył do Związku Ochotniczych Straży Pożarnych, a od 1968 roku był aktywnym członkiem ZBoWiD. Jego zaangażowanie polityczne obejmowało również przynależność do PZPR od 1966 roku oraz Frontu Jedności Narodu od 1969 roku.

Awanse

Henryk Zachmost miał zaszczyt uzyskać różne awanse w swojej karierze wojskowej, co jest ważnym elementem jego osiągnięć.

  • starszy strzelec – 21 lutego 1943 roku,
  • podporucznik – ze starszeństwem z dniem 9 kwietnia 1944 roku,
  • porucznik – ,
  • kapitan – .

Ordery i odznaczenia

Henryk Zachmost był odznaczonym żołnierzem, posiadającym szereg znaczących nagród za swoje zasługi. Oto jego wyróżnienia:

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 13575,
  • Krzyż Walecznych – przyznany 1 sierpnia 1944 roku,
  • Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami – otrzymany w listopadzie 1944 roku.

Życie rodzinne

Henryk Zachmost był synem Michała, który pełnił rolę policjanta, oraz Marty, z domu Gogolewskiej. W 1949 roku związał się małżeństwem ze Stefanią Posielską, która przyszła na świat w 1923 roku.

W owym czasie stworzyli rodzinę, doczekując się trojga dzieci: Henryki, która przyszła na świat w 1950 roku, Elżbiety, urodzonej w 1952 roku, oraz Stanisława, który urodził się w 1958 roku.

Przypisy

  1. Łukomski Ł. G., Polak P. B., Suchcitz S. A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997 r., s. 536.

Oceń: Henryk Zachmost

★★★★★
Średnia ocena:4.57 Liczba ocen:18