Samuel Faust, znany również jako Szmul, to postać, która na stałe wpisała się w historię Polski. Urodził się 15 marca 1880 roku w Pabianicach, jednak jego życie związane było w dużej mierze z Łodzią, gdzie osiągnął znaczne sukcesy jako przemysłowiec. Jego działalność gospodarcza i osiągnięcia biznesowe stanowiły ważny element łódzkiego przemysłu w tamtych czasach.
Niestety, biografia Samuela Fausta zakończyła się tragicznie; zmarł we wrześniu 1942 roku w Treblince, co wiąże się z tragicznymi wydarzeniami podczas II wojny światowej oraz holokaustu. Jego życie i działalność są przykładem losów wielu Żydów w Polsce, którzy zostali dotknięci tymi tragicznymi wydarzeniami.
Biogram
Samuel Faust był synem Hermana Cwi, którego życie przypadało na lata 1854-1937, a także właściciela tkalni wełny. W okresie swojego dzieciństwa, do ósmego roku życia, uczył się w chederze, po czym kontynuował edukację w progimnazjum przy Przeorskiego w Częstochowie.
W 1899 roku zyskał status wspólnika w firmie swojego ojca i objął jedno z trzech kierowniczych miejsc w przedsiębiorstwie, współpracując z Pinkusem Izbickim oraz Maurycym Faustem. Wspólnicy prowadzili swoje działania przy ulicy Konstantynowskiej 48 w Łodzi. Od początku XX wieku fabryka specjalizowała się w produkcji tkanin wełnianych oraz półjedwabnych, zarówno gładkich, jak i deseniowych, a także wytwarzała kolorowe tkaniny damskie przeznaczone na bluzki oraz tkaniny czesankowe.
W 1914 roku opuszcza Łódź i przenosi się do Moskwy, gdzie obejmuje stanowisko dyrektora technicznego w zakładach włókienniczych Zemgor, wspierających ówczesną armię. Dzięki wydanym przez komisję do spraw repatriacji dokumentom, w sierpniu 1918 roku udało mu się opuścić zrewolucjonizowaną Rosję i wrócić do Polski.
Po powrocie do Łodzi zastał swoją fabrykę w opłakanym stanie, z całym wyposażeniem wywiezionym przez Niemców podczas ich wycofywania się. Mimo trudności, udało się szybko uruchomić przedsiębiorstwo, najpierw w zakresie działalności handlowej, a potem produkcyjnej. W 1924 roku przekształcił je w spółkę pod nazwą „Przemysł Włókienniczy Herman Faust i Spółka, Spółka Akcyjna”, do której dołączył także jego szwagier, Moryc Gliksman. Firma odzyskała swoje rynki zbytu w Polsce, na Pomorzu oraz w krajach bałtyckich i Besarabii.
Inwestując w kinematografię, był współwłaścicielem kin „Odeon” oraz „Casino”, obydwa zlokalizowane w Łodzi, wspólnie z Maksem Glicensteinem oraz innymi członkami Towarzystwa „Odeon”. W roku 1928 zrezygnował z dalszego udziału w działalności tego przedsięwzięcia.
Samuel Faust mieszkał w Łodzi przy al. Tadeusza Kościuszki 53. Gdy wybuchła II wojna światowa, był członkiem Rady Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Łodzi. Został zatwierdzony na stanowisku członka Rady Starszych (Ältestenrat) przez władze niemieckie 5 listopada 1939 roku. Podczas pierwszego posiedzenia Rady, które miało miejsce 11 listopada 1939 roku, aresztowano jej członków, jednak Samuel Faust, nie uczestnicząc w tym spotkaniu, uniknął tragicznego losu.
Na koniec listopada 1939 roku udało mu się wraz z rodziną dotrzeć do Warszawy. Tam, po zamknięciu w getcie, nawiązał współpracę z Adamem Czerniakowem, a do końca swojego pobytu w getcie pracował w warsztatach tkackich.
Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie we wrześniu 1942 roku, gdy zginął wraz z żoną i córką w obozie zagłady w Treblince. W małżeństwie z Rachelą z Kantorowiczów miał troje dzieci: Emanuelę (1904-1991), Janinę (1905-1942) oraz Bolesława (1908-1945).
Działalność społeczna przed wojną
Samuel Faust od 1924 roku aktywnie działał na rzecz społeczności żydowskiej, obejmując stanowisko wiceprezesa w zarządzie Towarzystwa Szerzenia Pracy Zawodowej i Rolnej wśród Żydów „Ort” w Łodzi. Jego zadaniem było wspieranie rozwoju zawodowego oraz rolniczego wśród Żydów.
Był również członkiem Centralnej Rady tego Towarzystwa w Polsce, co świadczy o jego znaczącej roli w kształtowaniu polityki społecznej wśród Żydów.
W ciągu wielu lat pełnił funkcję przewodniczącego Towarzystwa Pomocy Biednym Dzieciom Wyznania Mojżeszowego „Niedola Dziecięca”, gdzie skupił się na wsparciu najuboższych dzieci w społeczności żydowskiej.
Faust był także członkiem zarządu Towarzystwa Szkół Żydowskich w Łodzi, co podkreśla jego zaangażowanie w edukację dzieci i młodzieży żydowskiej.
Kolejnym z jego działań było członkostwo w zarządzie Stowarzyszenia Humanitarnego „Montefiore – B’nei B’rith” w Łodzi, które miało na celu niesienie pomocy potrzebującym.
Oprócz tego, był także członkiem prezydium Żydowskiego Towarzystwa Krajoznawczego, angażując się w promocję kultury i historii żydowskiej w regionie.
Przypisy
- Księga adresowa miasta Łodzi i Województwa Łódzkiego (…). Rocznik 1937-1939, Zarząd Miejski w Łodzi, Łódź 1937 r., strona 109 Dział II Wykaz mieszkańców m. Łodzi
- Księga adresowa przemysłu fabrycznego w Królestwie Polskim, Warszawa 1906 r. nr 4041
Pozostali ludzie w kategorii "Inne":
Ireneusz Bieniaszkiewicz | Feliks Pociejewski | Ludwik Schweikert | Bogdan Gajewicz | Mariusz Bałaziński | Dominika RydzOceń: Samuel Faust