Alfons Duczko

---

Życiorys

Alfons Duczko przyszedł na świat 17 września 1906 roku w Pabianicach, gdzie dorastał w rodzinie Józefa i Franciszki. W jego rodzinie była także siostra, Teodora. Po ukończeniu szkoły powszechnej w 1921 roku zaczął swoją karierę zawodową w fabryce włókienniczej J. Hanemana, a w 1923 roku wstąpił do Narodowego Stronnictwa Pracy (NSPP).

Równocześnie z działalnością w NSPP, angażował się w Stowarzyszenie Wolnomyślicieli Polskich, jednak jego prokomunistyczne poglądy doprowadziły do usunięcia go z partii. Rok później objął funkcję sekretarza miejscowego komitetu Związku Młodzieży Komunistycznej (ZMK, później KZMP) i stał się członkiem Komitetu Miejskiego Komunistycznej Partii Polski (KPP) w Pabianicach.

W latach 1924-1926 pozostawał bez stałego zatrudnienia, jednak kontynuował swoją działalność polityczną. W 1927 roku podjął pracę w fabryce chemicznej F. W. Schweikerta, skąd został usunięty za organizowanie robotników w Związku Zawodowym Robotników Przemysłu Chemicznego. W marcu 1928 roku doświadczył aresztowania, za które skazano go na rok więzienia. Po odbyciu kary, w marcu 1929 roku został wcielony do wojska, służąc w pułku strzelców kresowych w Kowlu.

Po zakończeniu służby wojskowej ponownie wstąpił do KM KPP w Pabianicach, gdzie pełnił rolę „technika”. W obliczu groźby aresztowania zdecydował się na ucieczkę do Warszawy, gdzie przez dwa miesiące pracował w Centralnej Technice KPP. W 1931 roku jego działalność polityczna doprowadziła do kolejnego aresztowania, po którym skazano go na 2 lata więzienia.

W czasie powszechnego strajku włókniarzy w marcu 1933 roku był jednym z kluczowych organizatorów akcji strajkowej w Pabianicach. W obliczu zbliżającego się aresztowania, w grudniu 1933 roku udał się do ZSRR, gdzie przez ponad półtora roku studiował w Międzynarodowej Szkole Leninowskiej w Moskwie. Po powrocie do kraju krótko pełnił funkcję sekretarza Komitetu Dzielnicowego KPP Warszawa-Praga.

W 1935 roku znowu powrócił do aresztu, tym razem skazany na 3 lata więzienia, które odbywał w Łodzi i Sieradzu. Po amnestii w czerwcu 1937 roku, do sierpnia 1938 pozostał sekretarzem KM KPP w Pabianicach.

Na początku 1940 roku znalazł się w ZSRR, gdzie zamieszkał w Uzda, pracując jako technik dentystyczny. Po napaści Niemców na ZSRR w 1941 roku, został przetransportowany do Głuska, a później do Bobrujska. Tam nawiązał kontakt z radziecką partyzantką, a od marca 1943 roku do czerwca 1944 walczył jako naczelnik służby sanitarnej w białoruskim oddziale partyzanckim VIII Rogaczowskiej Brygady, biorąc udział w licznych akcjach. W wyniku jednej z operacji w kwietniu 1944 roku doznał ciężkiego rany i musiał leczyć się w szpitalu polowym przez dwa miesiące.

Od czerwca 1944 roku był w dyspozycji Polskiego Sztabu Partyzanckiego, a ostatnie dni lipca spędził w Białymstoku, gdzie w sierpniu rozpoczął pracę jako funkcjonariusz aparatu bezpieczeństwa. Od 20 marca 1945 roku do 10 listopada 1946 roku pełnił funkcję naczelnika Wydziału II WUBP, angażując się w działalność zwalczającą polskie podziemie antykomunistyczne.

W grudniu 1945 roku został delegatem na I Zjazd Polskiej Partii Robotniczej (PPR) oraz zasiadał w komisji organizacyjnej. W latach 1946-1955 pełnił funkcję wicedyrektora Departamentu II Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie, gdzie przeszedł z rangi kapitana do podpułkownika. W 1955 roku stał się p.o. dyrektora Zarządu Zaopatrzenia Robotniczego.

Alfons Duczko ożenił się z Stefanią Joskowicz (1912–1989) i doczekał się dwojga dzieci. Zmarł w Warszawie i spoczął na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, w kwaterze B2-7-17.

Ordery i odznaczenia

Alfons Duczko był osobą, która otrzymała wiele zaszczytnych odznaczeń za swoje osiągnięcia oraz wkład w społeczeństwo. Poniżej przedstawiamy listę jego najważniejszych wyróżnień:

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (17 września 1946),
• Srebrny Krzyż Zasługi (10 października 1945),
• Srebrny Medal „Zasłużonym na Polu Chwały” (16 września 1947).

---

Oceń: Alfons Duczko

---