Jan Lorentowicz

---

Życiorys

Jan Lorentowicz, wybitny działacz literacki i kulturalny, swoją edukację artystyczną rozpoczął w Paryżu, gdzie przebywał w latach 1890–1903. Uczęszczał do prestiżowej Szkoły Antropologicznej (Ecole d’Anthropologie) oraz studiował na Sorbonie. W tym okresie dzielił mieszkanie z Kazimierzem Kelles-Krauzem w budynku znajdującym się w XIII dzielnicy Paryża przy rue de la Glacière Nr 20.

W 1891 roku podjął pracę jako redaktor w gazecie Pobudka, a od 1903 osiedlił się na stałe w Warszawie. Był aktywnym uczestnikiem zjazdu socjalistów polskich, który odbył się w Paryżu pod koniec listopada 1892, reprezentując Gminę Narodowo-Socjalistyczną. Od 1906 do 1918 roku współpracował z redakcją Kuriera Codziennego oraz Nowej Gazety, a w latach 1916–1918 pełnił funkcję współzałożyciela i prezesa Towarzystwa Literatów i Dziennikarzy.

W latach 1918–1922 objął stanowisko dyrektora Teatrów Miejskich w Warszawie, zarządzając takimi placówkami jak Teatr Rozmaitości, Teatr Wielki, Teatr Letni oraz okresowo Teatr Reduta, Teatr im. Bogusławskiego i Teatr Praski. Jego największym osiągnięciem w tym czasie była pomoc w założeniu eksperymentalnego Teatru Reduta oraz wsparcie dla jego początków.

Na przełomie lat 1926–1928 Lorentowicz pełnił rolę dyrektora Teatru Narodowego. Był również delegatem na zjazd Związku Zawodowego Literatów Polskich, który odbył się 4 lutego 1922 roku w Warszawie. Od 1938 roku związany był z Polską Akademią Literatury oraz ruchem socjalistycznym.

Od 1904 roku Lorentowicz pisał recenzje teatralne dla różnych gazet, w tym dla „Gazety Polskiej” (1904–1906), „Nowej Gazety” (1906–1908) oraz „Expresu Porannego” (1922–1926, 1931–1939). Opublikował wybór około 480 artykułów w pięciotomowym zbiorze zatytułowanym Dwadzieścia lat teatru (Warszawa 1929–1935). Spośród jego prac historyczno-teatralnych na uwagę zasługuje Dzieje teatru w Polsce (Warszawa 1933), monografia jubileuszowa Teatr Polski w Warszawie (Warszawa 1938), oraz monografie aktorskie Mieczysława Ćwiklińska (Warszawa 1936) i Józef Śliwicki (Warszawa 1938). Szczególnie ważniejsze artykuły z różnych dziedzin teatralnych zostały zebrane w tomie Teatry w stolicy i inne artykuły (Warszawa 1969).

Jan Lorentowicz był także cenionym encyklopedystą, co potwierdza jego obecność w gronie 180 edytorów pięciotomowej Ilustrowanej encyklopedii Trzaski, Everta i Michalskiego, wydanej w latach 1926–1928, gdzie zajmował się redagowaniem haseł związanych z teatrem.

W 1903 roku ożenił się z malarką Ewą Rościszewską, z którą doczekał się córki Ireny (1908–1985), również malarki i scenografki. Jan Lorentowicz zmarł w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 119-2-21).

Ordery i odznaczenia

Jan Lorentowicz został uhonorowany wieloma prestiżowymi odznaczeniami, co potwierdza jego znaczący wkład w kulturę i naukę. Do najważniejszych z nich należą:

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 30 kwietnia 1925 roku,
• Złoty Wawrzyn Akademicki, który otrzymał 5 listopada 1935 roku.

---

Oceń: Jan Lorentowicz

---