Irena Zarzycka, znana również pod panieńskim nazwiskiem Hoeck, przyszła na świat 5 maja 1900 roku w Pabianicach. Przez całe swoje życie była związana z literaturą, stając się jedną z prominentnych postaci polskiego rynku wydawniczego.
Jej twórczość obejmowała głównie romanse, które zdobyły ogromną popularność wśród czytelników. Zmiany w polskim społeczeństwie oraz potrzeba ucieczki w świat fikcji literackiej sprawiały, że jej książki cieszyły się dużym zainteresowaniem.
Irena Zarzycka zmarła 26 maja 1993 roku w Ożarowie Mazowieckim, pozostawiając po sobie bogaty dorobek literacki, który wciąż inspiruje kolejne pokolenia czytelników oraz pisarzy.
Życiorys
Urodziny Ireny Zarzyckiej miały miejsce w Pabianicach, gdzie przyszła na świat jako córka Ludwika Haecka, urzędnika kolejowego, oraz Józefy Haeck z domu Jasieńska. W roku 1920 z powodzeniem ukończyła szkołę średnią, a w okresie od 1920 do 1925 kontynuowała naukę w zakresie humanistyki na Wolnej Wszechnicy Polskiej. Swoje wspomnienia z młodości, spędzonej w Pabianicach, zawarła w autobiograficznym dziele zatytułowanym Panna Irka.
W przededniu II wojny światowej jej twórczość cieszyła się dużym zainteresowaniem. Powieści, takie jak debiutancka Dzikuska, osiągnęły status bestsellerów – do 1939 roku książka ta miała aż siedem wydań oraz doczekała się ekranizacji.
W 1924 roku Irena połączyła swoje życie z Mieczysławem Zarzyckim, który był kartografem w Wojskowym Instytucie Kartograficznym. Jednakże podczas drugiej wojny światowej dramatyczne wydarzenia zburzyły spokój jej rodziny. Jej mąż stał się ofiarą zbrodni katyńskiej, zamordowany w Charkowie, natomiast ich syn zmarł w obozie koncentracyjnym w Majdanku, gdzie zapadł na tyfus. To traumatyczne doświadczenie spowodowało, że autorka na pewien czas wstrzymała swoją twórczość.
W latach 1945–1953 Irena Zarzycka podejmowała pracę jako nauczycielka w Ołtarzewie oraz Ożarowie Mazowieckim. Potem przeniosła się do Pruszkowa, gdzie dotyczących spraw lokalnych była aktywna w Powiatowej Radzie Narodowej oraz jako kierownik biblioteki powiatowej. Zasługi jej pracy zostały docenione poprzez odznaczenie Złotym Krzyżem Zasługi.
Na zakończenie swojego długiego życia zmarła w wieku 93 lat, a jej ostatnia wola znalazła spełnienie na Cmentarzu Żbikowskim w Pruszkowie. Cała jej wspaniała twórczość została objęta cenzurą w Polsce w 1951 roku, co skutkowało natychmiastowym wycofaniem książek z bibliotek. Dopiero w roku 1988, na długi czas po wojnie, ukazało się pierwsze powojenne wydanie Dzikuski.
Upamiętnienie
W Ożarowie Mazowieckim miała miejsce istotna uchwała, która zyskała znaczenie dla lokalnej społeczności. Rada Miejska, dokumentując swoją decyzję w uchwale LXXII/665/23, postanowiła, że Biblioteka Publiczna w tym mieście przyjmie imię Ireny Zarzyckiej.
Twórczość
Twórczość Ireny Zarzyckiej obejmuje szereg ważnych dzieł, które odzwierciedlają jej oryginalność i umiejętność uchwycenia istoty ludzkich emocji. Znana z głębokiego zaangażowania w tematykę społeczną i osobistą, stworzyła liczne prace, które do dziś mają znaczenie w literaturze polskiej.
|
|
Jej utwory pokazują zarówno rozwój jej stylu, jak i zmieniające się realia społeczne. Od wczesnych powieści, jak Dzikuska, po późniejsze tytuły, każda książka wnosi coś wyjątkowego do polskiej kultury literackiej.
Przypisy
- EwaE. Pawlak, Patronka [online], Biblioteka Publiczna im. Ireny Zarzyckiej w Ożarowie Mazowieckim, 01.12.2023 r. [dostęp 23.12.2023 r.]
- Biblioteka Publiczna im. Ireny Zarzyckiej w Ożarowie Mazowieckim [online], Serwis Gminy Ożarów Mazowiecki [dostęp 23.12.2023 r.]
- Współcześni polscy pisarze i badacze literatury - słownik bibliograficzny, redakcja - Jadwiga Czachowska i Alicja Szałagan. T. tom 9: W-Z. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2004, s. 395-396. ISBN 83-02-09242-8 tom 9 i ISBN 83-02-05444-5 całość. [dostęp 23.12.2023 r.]
- Irena Zarzycka – królowa romansów [online], Wirtualne Muzeum Ożarów Mazowiecki [dostęp 12.04.2021 r.]
- Sławomir Saładaj: Zarzycka – królowa romansów. Urząd Miasta Pabianice.
- Cenzura PRL, posłowie Zbigniew Żmigrodzki, Wrocław 2002, s. 46.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Iwona Chmielewska | Waldemar Podgórski (reżyser) | Stanisław Loth | Maciej Michalski (fotograf) | Jan Lorentowicz | Marlena Miarczyńska | Krzysztof Adamek | Henryk Debich | Marta Śniady | Janusz Zabiegliński | Zdzisław Pabisiak | Karol Mieczysław Prosnak | Włodzimierz Kempf | Krystyna Mikołajewska | Krzysztof Wodziński | Alfred Lenica | Zbigniew Libera (artysta) | Magdalena Samborska | Karol Nicze | Stanisław Staszewski (artysta)Oceń: Irena Zarzycka