Janusz Zabiegliński to wybitna postać polskiego jazzu, znany przede wszystkim jako saksofonista altowy oraz klarnecista jazzowy. Jego życie rozpoczęło się 5 kwietnia 1934 roku w Pabianicach, a zakończyło 17 marca 2001 roku w Warszawie.
W trakcie swojej kariery artystycznej, Zabiegliński nie tylko grał na instrumentach, ale również pełnił funkcję kompozytora oraz aranżera, a jego talent musiał zwrócić uwagę wielu miłośników muzyki jazzowej.
Był również liderem kilku zespołów jazzowych, co dowodzi jego umiejętności w zakresie zarządzania grupą oraz tworzenia niepowtarzalnych aranżacji muzycznych. Przez lata swojego życia, Zabiegliński znacząco przyczynił się do rozwoju jazzu w Polsce, zostawiając niezwykle pozytywny ślad w tej dziedzinie.
Życiorys
Janusz Zabiegliński od najmłodszych lat był związany z muzyką, co okazało się kluczowe w jego późniejszej karierze. Uczył się w Podstawowej Szkole Muzycznej, gdzie zgłębiając tajniki fortepianu, zdobył pierwsze doświadczenia muzyczne. Następnie kontynuował naukę w Średniej Szkole Muzycznej w Pabianicach, specjalizując się w grze na klarnet. Ostatecznie dążąc do wszechstronności w swoich zainteresowaniach, ukończył Politechnikę Warszawską, gdzie studiował na Wydziale Budownictwa Lądowego.
Pomimo studiowania technicznych przedmiotów, jego pasja do muzyki nie wygasła. Na uczelni przewodził zespołowi B-moll, w którym nie tylko grał, ale także tworzył własne kompozycje oraz aranżacje. Warto również zaznaczyć, że założył zespół dixielandowy, który zrzeszał muzyków zespołu Pieśni i Tańca działającego przy Politechnice.
W styczniu 1964 roku, gdy w studenckim klubie Stodoła powstał Klub Jazzu Tradycyjnego, to zespół prowadzony przez Zabieglińskiego dał swój pierwszy koncert 5 kwietnia 1956 roku. Tuż po ukończeniu studiów, jego umiejętności były również doceniane poza uczelnią, gdzie grywał w zespołach Jerzego Matuszkiewicza. Warto zatem wspomnieć, iż uczestniczył w pierwszym w historii koncercie jazzowym belgijskiej Filharmonii Narodowej, który odbył się w styczniu 1958. Miał zaszczyt występować obok znakomitych muzyków, takich jak: Andrzej Kurylewicz, Jerzy Matuszkiewicz, Zbigniew Namysłowski, Roman Dyląg oraz Witold Sobociński.
W roku 1958, podczas I Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Jazzowej Jazz Jamboree w Warszawie, występowały aż dwa zespoły prowadzone przez Zabieglińskiego. Jednym z nich było Swingtet, w skład którego wchodzili: pianista Tomasz Bolechowski, wibrafonista Józef Gawrych, gitarzysta Bogusław Kulczycki, kontrabasista Andrzej Kozakiewicz oraz perkusista Tadeusz Federowski. Drugi zespół był grupą dixielandową, złożoną z wszystkich muzyków swingowych oraz dodatkowych instrumentów. Warto podkreślić, że Swingtet Janusza Zabieglińskiego uczestniczył też w kolejnej edycji Jazz Jamboree w 1959 r. Poprzez wiele lat istnienia, zespół występował na licznych festiwalach jazzowych oraz brał udział w nagraniach radiowych i płytowych, towarzysząc wielu znanym wokalistom, takim jak: Danuta Błażejczyk, Fryderyka Elkana, Wojciech Gąssowski i wielu innych.
Pod koniec lat pięćdziesiątych i na początku sześćdziesiątych, w zespole występowało wielu renomowanych muzyków, wśród których wyróżniali się pianiści: Andrzej Jagodziński, Wojciech Kamiński, Wojciech Karolak, Witold Krotochwil oraz Mieczysław Mazur. Jako gitarzyści występowali: Andrzej Cioch i Krzysztof Woliński. Na przestrzeni większej części 1960 roku, Krzysztof Komeda miał zaszczyt być pianistą w zespole przez pewien czas.
W 1966 roku, Polskie Nagrania „Muza” w ramach swojej serii Polish Jazz (numer 9) wydały album zawierający utwory Janusza Zabieglińskiego i jego Swingtetu. Następnie w 1968 roku, we współpracy z pianistą Witoldem Krotochwilem oraz trębaczem Henrykiem Majewskim, utworzył jazzowy zespół Big Band „Stodoła”, który opuścił na trzy lata, wyjeżdżając jako inżynier budownictwa do Iraku w 1969. Po powrocie do kraju w 1971 roku podjął ponownie działalność muzyczną i grał z Big Bandem „Stodoła” oraz jako członek orkiestry Polskiego Radia, prowadzonej przez Bogusława Klimczuka.
W latach 1975 – 1979, zabiegliński znów zmienia swoją rolę na inżyniera, pracując najpierw na Bliskim Wschodzie, a potem już w Polsce. W 1979 roku, razem z pianistą Wojciechem Kamińskim, założył zespół, który nazwał Kwintetem Wojciecha Kamińskiego, a później przyjął nazwę Swing Workshop, co było przez Marka Cabanowskiego wymyślone. Początkowy skład zespołu tworzyli liderzy — Kamiński na fortepianie oraz Zabiegliński grający na klarnet i saksofon altowy oraz kilku innych muzyków. Ich pierwszy publiczny występ odbył się w Warszawie podczas Old Jazz Meeting w 1979 roku.
Zespół Swing Workshop z powodzeniem występował na licznych scenach krajowych i zagranicznych, a ich występy na warszawskim Jazz Jamboree i bydgoskiej Pomorskiej Jesieni Jazzowej w 1979 r. oraz Old Jazz Meeting w 1980 i 1981 roku były szczególnie dobrze przyjęte przez publiczność. Oprócz grania, współdogadywał się z wieloma znakomitymi wokalistami, takimi jak: Ewa Bem, Andrzej Zaucha, a także Marianna Wróblewska, z którą zespołowo występowali na festiwalu w San Sebastián. W grudniu 1981 zespół Swing Workshop został rozwiązany.
W 1980 roku, zabiegliński postanowił ponownie skompletować swoje Swingtet, aby zrealizować nagrania dla Polskiego Radia. W skład zespołu weszli muzycy, którzy wcześniej byli w grupie, a także nowi członkowie jak Henryk Stefański. Do 1984 roku współpracował z Big Warsaw Band, Old Timers oraz Swing Session. W 1986 z Swing Workshop wystąpił na XX Festiwalu Old Jazz Meeting w Warszawie, a w 1994 roku otrzymał honorową nagrodę na Old Jazz Meeting w Iławie. W 1997 roku, muzyka zabieglińskiego połączyła się z zespołem Blues Fellows, nawiązując do jego różnorodnej kariery muzycznej.
Janusz Zabiegliński zyskał wielkie uznanie w środowisku muzycznym, będąc wielokrotnie wybieranym jako najlepszy klarnecista przez pismo Jazz Forum, osiągając najwyższe miejsca w latach: 1984, 1986-1988, 1990 oraz 1992-98. Niestety, zakończył on swoją muzyczną drogę i został pochowany na Cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie.
Dyskografia (wybór)
Oto ciekawy przegląd wybranej dyskografii Janusza Zabieglińskiego, ukazujący jego wkład w polski jazz oraz różne współprace z innymi artystami:
- 1959: Willis Conover meets Polish Jazz (różne zespoły), monofoniczny 10” LP Polskie Nagrania „Muza” L 0291,
- 1966: Janusz Zabiegliński and his Swingtet, Muza XL 0357 seria: Polish Jazz nr 9,
- 1971: Big Band „Stodoła” – Let’s Swing Again, Muza SXL 0826 seria: Polish Jazz nr 28,
- 1975: Old Timers & Marianna Wróblewska – Meeting, Muza seria: Polish Jazz nr 44,
- 1981: Wojciech Kamiński – Open Piano, Muza SX 2402 seria: Polish Jazz nr 66,
- 1982: Stanisław Sojka – Matko, która nas znasz, Helicon HR 1009,
- 1983: Old Timers – Old Timers, PolJazz PSJ 124,
- 1986: Big Warsaw Band in Glenn Miller’s World, Polskie Nagrania Muza,
- 1987: Old Timers – Jubileum, PolJazz PSJ 192,
- 1989: Swing Orchestra Cracow (z udziałem Lory Szafran) – Poland, PolJazz PSJ 262,
- 1990: Ewa Bem – Ten najpiękniejszy świat, Pronit PLP 0121,
- 1996: Kazimierz Jonkisz Quintet – Tribute to Duke, Polonia Records.
Dyskografia ta prezentuje różnorodność i bogactwo twórczości Zabieglińskiego, a także naszych krajowych artystów, z którymi miał okazję współpracować na przestrzeni lat.
Przypisy
- Janusz Zabiegliński [hasło w wyszukiwarce cmentarnej] [online], cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 17.06.2022 r.]
- strona Festiwalu Złota Tarka. zlotatarka.pl. [dostęp 12.12.2012 r.]
- strona zespołu Blues Fellows. strony.aster.pl. [dostęp 12.12.2012 r.]
- Edyta Gietka : "Ze Stodoły w świat", Tyg. Przegląd dostęp 12.12.2012 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jerzy Stefan (muzyk) | Kazimierz Banat | Adam Aleksander Bielski | Karol Siciński | Czesław Rutkowski | Łukasz Barys | Kacper Płusa | Tomasz Sobczak (malarz) | Sławomir Łuczyński | Dora Diamant | Marta Śniady | Henryk Debich | Krzysztof Adamek | Marlena Miarczyńska | Jan Lorentowicz | Maciej Michalski (fotograf) | Stanisław Loth | Waldemar Podgórski (reżyser) | Iwona Chmielewska | Irena ZarzyckaOceń: Janusz Zabiegliński