Sławomir Łuczyński, urodzony 9 listopada 1953 roku w Pabianicach, to wybitny polski artysta o wszechstronnych umiejętnościach. Jako rysownik, karykaturzysta oraz ilustrator, zdobył sobie uznanie zarówno w kraju, jak i za granicą.
W swojej karierze Łuczyński aktywnie działa w Stowarzyszeniu Polskich Artystów Karykatury (SPAK). Jego zaangażowanie w organizację obejmowało nie tylko członkostwo, ale również pełnienie odpowiedzialnych funkcji, takich jak skarbnik, a w latach 2011-2014 również wiceprezes.
Kariera artystyczna
Rysunki Sławomira Łuczyńskiego zyskały szerokie uznanie i były publikowane w wielu znanych czasopismach, takich jak „Szpilki”, „NIE”, „Twój Dobry Humor”, „Nad Wartą”, „Karuzela”, „Angora”, „Wprost”, „Przegląd Tygodniowy”, „Nowe Życie Pabianic”, Magazyn „Sezon”, a także w „Obserwatorze” w Londynie i „Głosie Florydy”. Artysta jest laureatem nagrody SPAK – „Eryk” 2002 za swoje osiągnięcia w licznych krajowych oraz zagranicznych konkursach, w tym prestiżowym Satyrykonie w Legnicy.
Łuczyński jest pierwszym polskim karykaturzystą, który zdobył imponującą liczbę 100 nagród w rozmaitych konkursach artystycznych. W 1997 roku, razem z Henrykiem Cebulą, Jackiem Frąckiewiczem i Andrzejem Legusem, zainicjował wspólnie nieformalną grupę twórczą pod nazwą „Czwórka Bez Sternika”. Ich prace miały swoje oficjalne zaprezentowanie podczas wystawy, która odbyła się w Muzeum Karykatury w 2002 roku.
W 2012 roku Krzysztof Dumka na podstawie prac Sławomira Łuczyńskiego zrealizował animowaną etiudę pt. „Moje podwórko”, która ukazała artystyczny kunszt karykaturzysty w nowym wymiarze.
Rodzaj i styl twórczości
Sławomir Łuczyński, poprzez swoje rysunki, pokazuje wyraźnie zdefiniowany styl, który wyróżnia się na tle współczesnej twórczości artystycznej. Jego oferta artystyczna opiera się na solidnym rzemiośle manualnym, które w doskonały sposób wspiera kreatywność na polu humorystycznym.
W jego dziełach często można dostrzec rubaszny, a zarazem czarny humor, który może przybrać formy wręcz makabryczne. Tematyka śmierci, starości oraz wszelkiego rodzaju chorób przejawia się w jego rysunkach, ale to nie zawsze sugeruje jedynie satyryczne spojrzenie. Łuczyński potrafi oswoić przerażające aspekty ludzkiej egzystencji, przekształcając je w źródło śmiechu.
Kolejnym ważnym nurtem w jego dorobku jest satyra obyczajowa, której głównym celem jest krytyka politycznych układów, mechanizmów władzy oraz życiowych absurdów, takich jak codzienne życie małżeńskie czy pijaństwo. Całość ukazuje jak złożoną i zróżnicowaną jest jego twórczość.
Nie można również pominąć niebanalnych prac, które przypominają o surrealistycznych tradycjach sztuki. Te obrazy pozostają w pamięci odbiorcy, tworząc niepowtarzalne doświadczenia emocjonalne i estetyczne.
Działalność opozycyjna
Sławomir Łuczyński był aktywnym współpracownikiem opozycyjnym w latach 1982–1983, ukierunkowanym na działalność wydawniczą w podziemiu. W tym czasie współpracował z tajnym wydawnictwem „Pro Patria” w Pabianicach, przyczyniając się do powstawania rysunków oraz linorytów, które były drukowane na matrycach białkowych. Jego rola obejmowała również bycie drukarzem pism podziemnych takich jak „CDN”, „Metod”, „Trybuna”, a także ulotek i plakatów.
Rok 1982 był szczególnie ważny, gdyż Łuczyński aktywnie współorganizował oraz brał udział w akcjach ulotkowych, które miały miejsce w tramwajach na trasie Pabianice-Łódź oraz w pociągach Sieradz-Łowicz. W tym czasie podejmowano również działania zmierzające do niszczenia plakatów WRON. Jako jeden z liderów, Łuczyński zorganizował również umieszczenie flagi „S” oraz tabliczki upamiętniającej ofiary stanu wojennego na cmentarzu w Pabianicach.
W 1983 roku, w ramach swojej działalności, zdołał zorganizować przemyt aparatu fotograficznego do Zakładu Karnego w Hrubieszowie. Użyty sprzęt umożliwił Zbigniewowi Liberze wykonanie zdjęć więźniów podczas spacerów, którzy udawali, że przebywają na plaży. Działania te były znaczącym zapisem oporu w trudnych czasach.
Wystawy i publikacje
W Paryżu, w Muzeum Historii Nowoczesnej (Musée d’Histoire contemporaine), znajduje się największa kolekcja prac Sławomira Łuczyńskiego. Jego dzieła były wystawiane na licznych ekspozycjach, w tym na kilkuset wystawach zbiorowych oraz na ponad 130 indywidualnych. Do ważnych wydarzeń artystycznych można zaliczyć m.in. wystawę zatytułowaną Satyra Sławomira Łuczyńskiego, która miała miejsce w Galerii Twórców Galera 27 czerwca 2009 roku, a także w Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze.
Rysunki Łuczyńskiego można znaleźć w wielu książkowych publikacjach, które ukazały się na przestrzeni lat. Oto niektóre z nich:
- Będę szczery, 1983 (publikacja bezdebitowa),
- Uwaga, Świeżo przemalowany, 1991, ISBN 83-900394-0-0,
- Karykaturzyści polscy,
- Polska karykatura portretowa,
- Panorama literatury polskiej XX wieku, wyd. Amman Zurych,
- Śmiech na trudne czasy,
- Satyra konspira,
- Wyciąg ze zsypu,
- Zwykłe zadupie, 2008,
- Różowa seria, 2009,
- Rysunki na poziomie, 2010,
- Miszmasz, 2013.
Odznaczenia i nagrody
Sławomir Łuczyński, ze względu na swoją działalność artystyczną oraz zaangażowanie opozycyjne, otrzymał szereg prestiżowych odznaczeń i wyróżnień. Wyróżnienia, które przyciągają uwagę, to:
- Krzyż Wolności i Solidarności, wręczony przez prezydenta Andrzeja Dudę w dniu 23 czerwca 2017 roku,
- odznaka „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, którą przyznano w 2014 roku,
- odznaczenie przyznane przez Stowarzyszenie Pamięci i Akcji Kulturalnej (SPAK) – mały „Eryk” w 2002 roku oraz duży „Eryk” w 2003 roku,
- odznaka Zasłużony Działacz Kultury, przyznana w 2001 roku,
- medal łódzkiej „Solidarności” „O Niepodległość Polski i Prawa Człowieka 13 XII 1981 – 4 VI 1989”, który został przyznany również w 2001 roku,
- wyróżnienie Ruchu „Piękniejsza Polska”, które było pod patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, otrzymane w 2013 roku.
Przypisy
- Tomasz Czarnecki: Sławomir Łuczyński. Encyklopedia Solidarności. [dostęp 01.02.2022 r.]
- Agnieszka Kowalska: Uciec stąd do Afryki. Rozmowa z Michałem Wolińskim. gazeta.pl/Warszawa, 23.07.2010 r. [dostęp 01.02.2022 r.]
- wp: Krzyże Wolności i Solidarności dla działaczy opozycji antykomunistycznej. [w:] Portal „Dziennika Łódzkiego”. dzienniklodzki.pl Wiadomości Łódź. Polska Press, 23.06.2017 r. [dostęp 23.06.2017 r.]
- Tomasz Wybranowski: Sławomir Łuczyński – bielańskie peregrynacje. Art Imperium. [dostęp 09.11.2014 r.]
- 50 lat Towarzystwa Przyjaciół Pabianic. Towarzystwo Przyjaciół Pabianic, 17.02.2014 r. [dostęp 09.11.2014 r.]
- Ruch Piękniejsza Polska nagrodził artystów. Gala na Zamku Królewskim. Strona SPAK. [dostęp 09.11.2014 r.]
- Uwaga artysta!. Magazyn VIP. [dostęp 09.11.2014 r.]
- Członkowie Stowarzyszenia Polskich Artystów Karykatury. Stowarzyszenie Polskich Artystów Karykatury. [dostęp 16.02.2013 r.]
- Zarząd Stowarzyszenia Polskich Artystów Karykatury (kadencja 2011–2014). Stowarzyszenie Polskich Artystów Karykatury. [dostęp 16.02.2013 r.]
- Sławomir Łuczyński. Muzeum Karykatury. [dostęp 16.02.2013 r.]
- Igor Myszkiewicz: Satyra Sławomira Łuczyńskiego. mmzielonagora.pl, 03.07.2009 r. [dostęp 16.02.2013 r.]
- IgorI. Myszkiewicz IgorI., Satyra Sławomira Łuczyńskiego, Galeria Twórców Galera, Zielona Góra 2009, 21.07.2010 r. [dostęp 16.02.2013 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Dora Diamant | Jerzy Busza | Aleksandra Gietner | Krystyna Nawrocka | Olga Hans | Marian Borkowski | Lech Kunka | Krzysztof Urbański (dyrygent) | Agnieszka Kotlarska (aktorka) | Norbert Hans | Tomasz Sobczak (malarz) | Kacper Płusa | Łukasz Barys | Czesław Rutkowski | Karol Siciński | Adam Aleksander Bielski | Kazimierz Banat | Jerzy Stefan (muzyk) | Janusz Zabiegliński | Marta ŚniadyOceń: Sławomir Łuczyński