Jerzy Busza, urodzony 6 listopada 1947 roku w Pabianicach, był wybitnym polskim krytykiem sztuki, poetą oraz publicystą, którego działalność obejmowała także szeroką gamę esejów. Zmarł 10 czerwca 1997 roku w Radomiu, pozostawiając po sobie bogaty dorobek literacki oraz krytyczny.
Busza był autorem wielu cennych publikacji książkowych, w których dokładnie analizował zjawiska związane z fotografią, ukazując ich znaczenie w kontekście sztuki współczesnej. Jego prace nie tylko wzbogaciły wiedzę na temat tego medium, ale również dostarczyły nowych perspektyw dla czytelników i artystów.
Warto także wspomnieć, że pełnił on rolę redaktora oraz wydawcy biuletynu Obscura, platformy, która zyskała uznanie dzięki promowaniu twórczości artystycznej i krytycznej. Dzięki swojej pracy Busza stał się istotną postacią w świecie sztuki w Polsce, pozostawiając trwały ślad w historii krytyki artystycznej.
Życiorys
Jerzy Busza, syn chirurga Bernarda Buszy, przez całe swoje życie zmagał się z chorobą Little’a. W dzieciństwie był zmuszony do wykonywania długotrwałych ćwiczeń, co było integralną częścią jego codzienności. Swoje lata młodzieńcze spędził w Kole, gdzie zdobył wykształcenie w Liceum Ogólnokształcącym im. Kazimierza Wielkiego. Po ukończeniu szkoły przystąpił do nauki rzeźby, zapisując się na studia w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku.
Jako krytyk sztuki i publicysta, Jerzy Busza koncentrował się głównie na fotografii. Wiele z jego publikacji to teksty i refleksje na temat fotografii i filozofii. W okresie lat 70. XX wieku podejmował współpracę z takimi periodykami jak kwartalnik „Kultura”, „Tygodnik Kulturalny”, „Miesięcznik Literacki”, „Polityka”, a także „Projekt” i „Sztuka”. Działał również w redakcjach specjalistycznych pism fotograficznych, takich jak „Fotografia” i „Foto”. Od 1982 do 1988 roku był samodzielnym redaktorem biuletynu poświęconego fotografii, znanego jako „Obscura”, który powstawał przy współpracy z Radą Federacji Amatorskich Stowarzyszeń Fotograficznych w Polsce.
Busza wielokrotnie brał udział w prelekcjach, spotkaniach i sympozjach związanych z tematyką fotografii, a jego zaangażowanie społeczno-kulturalne obejmowało również działalność w Związku Literatów Polskich. Ponadto, pełnił rolę rzecznika prasowego spółdzielczości mieszkaniowej w Radomiu. Od 1984 roku mieszkał w Radomiu, gdzie spędził ostatnie lata swojego życia, a dokładnie zmarł 10 czerwca 1997 roku. Zdiagnozowano u niego również problemy związane z alkoholizmem, z którymi zmagał się przed śmiercią.
Jego pamięć cieszy się uznaniem, co ilustruje cykliczna impreza – Random in Radom, Festiwal Sztuki im. Jerzego Buszy, która co roku odbywa się w Radomiu. W wrześniu 2007 roku w Miejskim Domu Kultury w Kole miała miejsce wystawa jego twórczości, która później została również zaprezentowana w Radomiu. W 2009 roku, nakładem Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, ukazał się tom poezji zatytułowany „Poetyckie debiuty Jerzego Buszy”, w którym znalazły się niepublikowane wcześniej utwory. Również galeria w Miejskim Domu Kultury w Kole nosi jego imię, a ku jego czci odsłonięto tablicę pamiątkową.
Publikacje
Jerzy Busza to znana postać w świecie literatury i sztuki, której publikacje w znaczący sposób wpłynęły na rozwój kultury fotograficznej w Polsce. Jego debiut poetycki, zatytułowany „Tablica ogłoszeń”, został wydany przez Wydawnictwo Morskie w Gdańsku w 1979 roku.
Następnie, w 1981 roku, Busza wydał dwie istotne pozycje: „Wobec Fotografii” oraz „Wobec Fotografów”, oba nakładem Centralnego Ośrodka Metodyki Upowszechniania Kultury w Warszawie. W 1986 roku, we współpracy z Wojciechem Tuszko, autor napisał „O radości i fotografii – antyporadnik”, który również został opublikowany przez to same wydawnictwo.
W kolejnych latach, jego „Tak zwany poradnik – gawędy o sztuce” został opublikowany w 1987 roku, a trzy lata później pojawiła się kolejna ważna publikacja: „Wobec Odbiorców Fotografii”, kontynuująca jego refleksje na temat sztuki i komunikacji wizualnej.
Wszystkie te publikacje świadczą o głębokim zainteresowaniu autora zarówno sztuką, jak i jej odbiorcami, co czyni go ważnym głosem w dyskusji o fotografii i sztuce współczesnej.
Przypisy
- Jerzy E.J.E. Busza, Tablica ogłoszeń, 1979 [dostęp 06.01.2024 r.]
- a b c Jerzy Busza 1947–1997 [online], 04.02.2018 r. [dostęp 05.02.2018 r.]
- III Festiwal Sztuki imienia Jerzego Buszy – echodnia.eu [online], 05.02.2018 r. [dostęp 05.02.2018 r.]
- Jerzy Busza – Biografia, dzieła, wystawy – Artinfo.pl [online], 05.02.2018 r. [dostęp 05.02.2018 r.]
- Random in Radom – V Festiwal Sztuki im. Jerzego Buszy. Zbigniew Libera i Robert Rumas – Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku [online], 05.02.2018 r. [dostęp 05.02.2018 r.]
- Konfrontacje [online], 05.02.2018 r. [dostęp 05.02.2018 r.]
- Exit nowa sztuka w Polsce [online], 05.02.2018 r. [dostęp 05.02.2018 r.]
- Jerzy Busza łączy | Mój Radom [online], 05.02.2018 r. [dostęp 05.02.2018 r.]
- Festiwal Sztuki im. Jerzego Buszy [online], 05.02.2018 r. [dostęp 05.02.2018 r.]
- EwarystE. Jaśkowski EwarystE. i inni red., Kolski Słownik Biograficzny, Koło: Muzeum Technik Ceramicznych w Kole, 2014, s. 122, ISBN 978-83-91960-99-8.
- EwarystE. Jaśkowski EwarystE. i inni red., Kolski Słownik Biograficzny, Koło: Muzeum Technik Ceramicznych w Kole, 2014, s. 90, ISBN 978-83-91960-99-8.
- Wilk 2012, s. 136.
- Wilk 2012, s. 139.
- Wilk 2012, s. 140.
- Wilk 2012, s. 142.
- Wilk 2012, s. 144.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Aleksandra Gietner | Krystyna Nawrocka | Olga Hans | Marian Borkowski | Lech Kunka | Krzysztof Urbański (dyrygent) | Agnieszka Kotlarska (aktorka) | Norbert Hans | Stanisław Staszewski (artysta) | Karol Nicze | Dora Diamant | Sławomir Łuczyński | Tomasz Sobczak (malarz) | Kacper Płusa | Łukasz Barys | Czesław Rutkowski | Karol Siciński | Adam Aleksander Bielski | Kazimierz Banat | Jerzy Stefan (muzyk)Oceń: Jerzy Busza