Lech Kunka

---

Życie i twórczość

Lech Kunka urodził się jako syn Piotra Kunki i Marii Rzepkowskiej. W okresie przed II wojną światową kształcił się w prywatnej Szkole Sztuk Pięknych im. C. Norwida w Łodzi, którą prowadził W. Dobrowolski.

Lata 40.

16 czerwca 1945 roku artysta stał się członkiem nadzwyczajnym Związku Zawodowego Polskich Artystów Plastyków w Łodzi, co było efektem jego uznania za talenty w malarstwie. Dzięki temu zdołał wziąć udział w pierwszej powojennej wystawie ZZPAP, która miała miejsce na przełomie sierpnia i września 1945 w Miejskiej Galerii Sztuk Plastycznych w Parku im. H. Sienkiewicza. To wydarzenie zgromadziło wiele uznawanych artystów, w tym Władysława Strzemińskiego, Bolesława Hochlingera, Romana Modzelewskiego oraz innych, takich jak Aleksander Kromer, Teresa Tyszkiewiczowa, Stefan Wegner oraz Jerzy Krawczyk. Także Bolesław Utkin i Tadeusz Sprusiak przyczynili się do uświetnienia tej wystawy.

W 1949 roku, będąc w końcowym etapie studiów, Kunka otrzymał prestiżowe stypendium od rządu francuskiego, które umożliwiło mu dalszą naukę w Paryżu z zakresu malarstwa oraz włókiennictwa. W tym czasie uczył się m.in. w Académie Moderne Fernanda Légera, gdzie miał okazję korzystać z lekcji udzielanych przez Nadię Léger. Ukończenie nauki zaowocowało osobistym prezentem w postaci plakatu od Légera, dedykowanego Strzemińskiemu. Także w dziedzinie gobelinu zdobył wiedzę u Marca SaintSaëns i Jeana Lurçata. Podczas roku spędzonego we Francji, artysta miał szansę na zapoznanie się z bogatymi zbiorami muzeów i galerii, a jego zainteresowanie kubizmem, szczególnie dziełami Pabla Picassa, miało znaczący wpływ na jego twórczość.

Lata 50.

Po powrocie do Polski w 1950 roku, Kunka kontynuował edukację na łódzkiej Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych. W tym czasie Strzemiński był kierownikiem Zakładu Plastyki Przestrzennej, prowadząc wykłady z historii sztuki i zasad kompozycji oraz zajęcia związane z projektowaniem wnętrz, mebli, barwy oraz światła. Silny wpływ wykładowcy był widoczny w jego pracach, w szczególności w „Odbiciach w wodzie”. Artysta czerpał inspirację z twórczości Légera, jednak interpretował jego założenia w sposób unikalny dla siebie. W jego kompozycjach można dostrzec elementy charakterystyczne, takie jak silne kontury i dekoracyjność w pracach takich jak Akt (1949), Chłop z kurą (1951), Tancerki (1954), Fernand Léger (1955), Celestyna (1956) oraz Kabaret paryski (1958).

Kunka ukończył studia z dyplomem z tkaniny na Wydziale Włókienniczym PWSSP w Łodzi 19 czerwca 1951 roku. Jednak już od 1 września 1949 roku, pełnił rolę starszego asystenta na Wydziale Wzornictwa Włókienniczego. W 1954 roku objął stanowisko zastępcy profesora, wykładając przedmioty związane z projektowaniem oraz kompozycją. W grudniu 1957 roku został mianowany docentem, a od 1 października 1953 do końca sierpnia 1956 roku był prodziekanem Wydziału Włókienniczego. Po reorganizacji uczelni, 1 września 1956 roku, objął kierownictwo Studium Druku Dekoracyjnego, prowadząc zajęcia z projektowania architektonicznego oraz druku dekoracyjnego. Od września 1963 roku pełnił funkcję prorektora, a od 1966 dziekana Wydziału Tkaniny, a w następnym roku został dziekanem Wydziału Ubioru, w ramach którego prowadził pracownię malarstwa i rysunku.

Kunka był jednym z założycieli grupy artystycznej ST-53, do której dołączył w 1953 roku obok Stefana Krygiera oraz innych członków, jak m.in. Krystyna Broll-Jarecka, Hilary Krzysztofiak, Andrzej Wydrzyński oraz Konrad Swinarski. Był aktywnym uczestnikiem wernisaży grupy oraz członkiem Piątego Koła, a także brał udział w spotkaniach organizowanych przez Związek Literatów Polskich z grupą Nowa Linia.

W latach 1956-1957, nastąpiło istotne ożywienie w twórczości artysty, kiedy to koncepcja strukturalizmu zdobyła uznanie w Polsce. Kunka przyjął to podejście, choć nie tworzył zgodnie z surowym „europejskim” strukturalizmem. Elementy inspiracji czerpał również z konstruktywistycznej teorii Strzemińskiego, dotyczącej warstwy formalnej oraz związku sztuki z intelektem. Zafascynowany mikroskopowymi obrazami wycinków słojów drewna, strukturami bakterii czy metalu, artysta często nazywał swoje dzieła „Kompozycjami”. Wśród niezwykle ważnych wyróżnić można Kompozycję na temat Hiroszimy (1958) oraz Kompozycję A1 (1959), która poprzez mikroskopowe obserwacje odzwierciedlała tkanki organiczne.

Lata 60. i 70.

W latach 60. Kunka skupił się na tworzeniu jednorodnych, dominująco brunatnych reliefów, które wyróżniały się np. Portretem faszysty (1965) oraz Wybuch nad ziemią (1969). W drugiej połowie lat 60., jego prace wzbogaciły się o intensywne kolory dzięki wprowadzeniu mocnych kontrastów. W strukturze pojawiły się także przedmioty codziennego użytku, takie jak piłeczki pingpongowe czy korki, co umożliwiło stworzenie niepowtarzalnych kolaży i asamblaży. Jednakże już w latach 70., na końcu swojej kariery artysta powrócił do jednolitych i zdyscyplinowanych struktur, jak w pracach: Układ LLO (1974), Układ WYX (1975), Układ XY1 (1978). W 1965 roku jego dzieła zaprezentowano na I Biennale Form Przestrzennych w Elblągu, gdzie zrealizował pomnik, który do dziś znajduje się w przestrzeni miejskiej.

Kunka zajmował się także tworzeniem form użytkowych, takich jak malarstwo ścienne w Bibliotece Uniwersyteckiej w Łodzi w 1961 roku, w kawiarniach w Pajęcznie oraz Karsznicach w 1966 roku, czy żelaznej kurtyny dla Teatru Wielkiego w Łodzi w 1970 roku. Ponadto, współtworzył scenografie do filmów, takich jak Milcząca Gwiazda, O dwóch takich, co ukradli księżyc, Tadek Niejadek, a także do spektakli, takich jak Komedia Omyłek oraz Aspazja.

Lech Kunka spoczywa na cmentarzu komunalnym w Pabianicach (sektor: 5A, rząd: 4, nr grobu: 8).

---

Oceń: Lech Kunka

---