Edward Fokczyński

Nauka i edukacja

Edward Fokczyński, urodzony 3 lipca 1896 roku w Pabianicach, jest postacią, której dorobek w dziedzinie mechaniki pozostaje znaczący do dziś. Zmarł 26 lipca 1944 roku w obozie Sachsenhausen, co czyni go nie tylko inżynierem, ale także ofiarą tragicznych wydarzeń II wojny światowej.

Fokczyński był zaangażowany w pracę nad rozwiązaniem niemieckiego szyfru Enigma, co miało kluczowe znaczenie dla wysiłków wojennych aliantów. Jego wkład jako konstruktora urządzeń szyfrujących pozwolił na zrozumienie i złamanie tego skomplikowanego systemu zabezpieczeń, co przyczyniło się do sukcesów wywiadu.

Życie i działalność

Edward Fokczyński był jedną z kluczowych postaci w historii polskiej kryptologii. Razem z Leonardem Danielewiczem, Ludomirem Danielewiczem i Antonim Palluthem stworzył fundamenty dla warszawskiej spółki pod nazwą Wytwórnia Radiotechniczna AVA. Początkowe działania tej spółki miały miejsce w jego warsztacie radiotechnicznym, który znajdował się w Warszawie przy ul. Nowy Świat 43.

Fokczyński odegrał istotną rolę w opracowywaniu sobowtórów niemieckiej maszyny szyfrującej „Enigma”, na zlecenie Oddziału II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. W obliczu agresji Niemiec na Polskę we wrześniu 1939 roku, Fokczyński i zespół polskich kryptologów musieli uciekać do Francji, gdzie kontynuował swoją działalność w ośrodku dekryptażu zlokalizowanym w willi Chateau de Vignolles w Gretz-Armainvilliers, noszącym francuski kryptonim PC Bruno.

Od lipca 1942 roku, zespół kryptologów przeniósł się do innego obiektu, znanego jako Chateau des Fouzes, gdzie kontynuowali swoje prace, tym razem pod kryptonimem „Cadix”. Niestety, jego losy potoczyły się tragicznie. Fokczyński został aresztowany przez Niemców 13 marca 1943 roku podczas próby przekroczenia granicy francusko-hiszpańskiej, a następnie osadzony w obozie koncentracyjnym KL Sachsenhausen koło Oranienburga. Tam, w bardzo trudnych warunkach, zmarł, razem z Antonim Palluthem.

Fokczyński pojawił się również w kulturze popularnej – w filmie „Sekret Enigmy”, w reżyserii Romana Wionczka, w jego postać wcielił się Wojciech Duryasz.

Przypisy

  1. Tadeusz Heftman - konstruktor » Cichociemni elita dywersji [online], Cichociemni elita dywersji [dostęp 16.02.2023 r.]
  2. "Enigma" » Cichociemni elita dywersji [online], Cichociemni elita dywersji [dostęp 20.03.2023 r.]
  3. Redakcja, Enigma, Fokczyński i Pabianice [online] [dostęp 07.10.2021 r.]
  4. a b c Fokczyński uhonorowany Krzyżem Komandorskim. wiadomosci.onet.pl. [dostęp 12.01.2016 r.]
  5. Jej ojciec to bohater. Dowiedziała się o tym z książek. wspolczesna.pl. [dostęp 12.01.2016 r.]
  6. Sekret Enigmy. filmpolski.pl. [dostęp 12.01.2016 r.]

Oceń: Edward Fokczyński

★★★★★
Średnia ocena:4.59 Liczba ocen:20