Józef Ignaczak, urodzony 24 stycznia 1935 roku w Pabianicach, a zmarły 8 grudnia 2022 roku w Warszawie, był wybitnym polskim mechanikiem teoretycznym oraz matematykiem, który zyskał tytuł profesora nauk technicznych. Jego prace koncentrowały się na mechanice ośrodków ciągłych, z szczególnym naciskiem na teorię sprężystości oraz termosprężystości.
W swojej karierze Ignaczak pełnił funkcję profesora w Instytucie Podstawowych Problemów Techniki PAN, gdzie znacząco przyczynił się do rozwoju tej dziedziny nauki.
Życiorys
Tytuł magistra w dziedzinie matematyki Józef Ignaczak uzyskał na Uniwersytecie Warszawskim w 1957 roku. Stopień doktora zdobył w Instytucie Podstawowych Problemów Techniki Polskiej Akademii Nauk w 1960 roku, pracując pod kierunkiem profesora Witolda Nowackiego. Rozprawa, na podstawie której uzyskał ten tytuł, nosiła tytuł „Niektóre przypadki koncentracji naprężeń cieplnych”. W 1963 roku obronił habilitację, której tematem była praca pt. „Zagadnienie zupełności dla naprężeniowych równań ruchu w liniowej teorii sprężystości”. W 1972 roku nadano mu tytuł profesora nauk technicznych.
W okresie od 1957 do 1964 roku pracował na Polskiej Akademii Nauk w różnych rolach, zaczynając jako asystent, a później stając się starszym asystentem i adiunktem. W 1964 roku był już adiunktem, a osiem lat później profesorem nadzwyczajnym. Od 1983 do 2005 roku pełnił funkcję profesora w Polskiej Akademii Nauk. Warto podkreślić jego międzynarodową aktywność naukową, w tym współpracę z Brown University w latach 1961–1962, oraz wykłady na Uniwersytecie Monash w Australii (1961–1969) i Uniwersytecie Ibadan w Nigerii (1974–1975). Jako profesor wizytujący prowadził zajęcia na Uniwersytecie w Neapolu w latach 1985 i 1986, Uniwersytecie Flinders w 1990 roku oraz na Rochester Institute of Technology w latach 1993, 1994–1995 i 1998.
Józef Ignaczak był także członkiem wielu prestiżowych organizacji naukowych, do których można zaliczyć Amerykańskie Towarzystwo Matematyczne, Towarzystwo Planetarne oraz Acoustical Society of America. Był również członkiem Nowojorskiej Akademii Nauk. Jako redaktor-konsultant działał w czasopiśmie „Contemporary Who’s Who”, a od 1978 roku zasiadał w kolegium redakcyjnym „Journal of Thermal Stresses”. W swojej karierze naukowej wypromował ośmiu doktorantów, a jego badania koncentrowały się na rozwijaniu elastodynamiki liniowej oraz dynamicznej teorii termosprężystości, zarówno klasycznej, jak i nieklasycznej.
Prace Józefa Ignaczaka obejmują cztery książki oraz ponad 100 artykułów naukowych, które zostały opublikowane w latach 1957–2021. Do jego najważniejszych osiągnięć zalicza się naprężeniowy opis liniowej elastodynamiki; równanie elastodynamiki nosi jego imię. W ciągu swojej kariery został uhonorowany Złotym Krzyżem Zasługi w 1974 roku oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski w 1983 roku. Otrzymał także wiele nagród, w tym Twentieth Century Achievement Award oraz Prezydencką Pieczęć Honorową.
Jego prace były doceniane przez Amerykański Instytut Biograficzny (ABI), który przyznał mu Platynową Płytę za Wyjątkowe Osiągnięcia w 1996 roku, a w 1998 roku Medal Millennium. Specjalne sympozjum z okazji jego siedemdziesiątych urodzin miało miejsce podczas 7. Międzynarodowego Kongresu Naprężeń Cieplnych w Tajpej w 2007 roku. Ignaczak był także członkiem Międzynarodowego Komitetu Kongresów Naprężeń Cieplnych, uczestnicząc w ważnych wydarzeniach, takich jak kongresy w Hamamatsu (1995), Rochester (1997), Osace (2001), Blacksburg (2003), Wiedniu (2005), Urbana-Champaign (2009) oraz Nankinie (2013).
Wybrane prace
Józef Ignaczak, uznawany za wyjątkowego specjalistę w swojej dziedzinie, ma na swoim koncie szereg znaczących publikacji. Oto niektóre z nich:
- J. Ignaczak, Termosprężystość ze skończonymi prędkościami falowymi, Najnowsze Osiągnięcia Nauki. [Advances in Science], Zakład Narodowy im. Ossolińskich—Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk (Ossolineum), Wrocław, 1989,
- R.B. Hetnarski i J. Ignaczak, Mathematical Theory of Elasticity, Taylor & Francis, Nowy Jork, 2004, 2011,
- J. Ignaczak i M. Ostoja-Starzewski, Thermoelasticity with Finite Wave Speeds, Oxford University Press, 2009, ISBN 978-0-19-954164-5,
- M.R. Eslami, R.B. Hetnarski, J. Ignaczak, N. Noda, N. Sumi, Naobumi i Y. Tanigawa, Theory of Elasticity and Thermal Stresses. Explanations, Problems and Solutions, Solid Mechanics and its Applications, 197, Springer, Dordrecht, 2013, ISBN 978-94-007-6355-5.
Przypisy
- Richard B.R.B. Hetnarski, MartinM. Ostoja-Starzewski, Józef Ignaczak (1935–2022), „Journal of Thermal Stresses”, 01.2023 r., DOI: 10.1080/01495739.2022.2159187 [dostęp 09.01.2023 r.]
- MartinM. Ostoja-Starzewski, Ignaczak equation of elastodynamics, „Mathematics and Mechanics of Solids”, 24 (11), 2019, s. 3674–3713, DOI: 10.1177/1081286518757284 [dostęp 09.01.2023 r.] (ang.).
- Prof. dr hab. Józef Ignaczak, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 09.01.2023 r.]
- a b c prof. dr hab. Józef Ignaczak. Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN. [dostęp 09.01.2023 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Emilia Manteuffel-Szoege | Leszek Berger | Leszek Klimek | Mieczysław Klimek (profesor) | Jadwiga Szymak-Reiferowa | Elżbieta Kostowska-Watanabe | Karol Olejnik | Gryzelda Missalowa | Janusz Czapiński | Leszek Pawłowski (zoolog) | Maksymilian Baruch | Włodzimierz Durajski | Piotr Płoszajski | Maciej Krakowski | Jacek Siciński | Kazimierz Staszewski (krajoznawca) | Waldemar Zakrzewski | Kazimierz Kalinowski | Joanna Kadłubowska | Edward FokczyńskiOceń: Józef Ignaczak